Η χοληδόχος κύστη (κοινώς χολή) είναι ένα όργανο σχήματος αχλαδιού, που βρίσκεται κάτω από την δεξιά πλευρά του ήπατος. Η κυρία λειτουργία της είναι να συγκεντρώνει μέρος του πεπτικού υγρού (χολή) που παράγεται από το ήπαρ.
Το υγρό αυτό ελευθερώνεται από την χοληδόχο κύστη μετά το φαγητό, όταν χρειάζεται, βοηθώντας στην πέψη των λιπαρών κυρίως ουσιών. Η χολή μεταφέρεται μέσω στενών σωληνοειδών καναλιών, τον κυστικό πόρο και τον χοληδόχο πόρο, μέσα στο δωδεκαδάκτυλο και από εκεί στο λεπτό έντερο.
Τα προβλήματα στη χοληδόχο κύστη συνήθως προκαλούνται από την παρουσία χολολίθων (πέτρες). Σχηματίζονται κυρίως από χοληστερόλη και χολικά άλατα στη χοληδόχο κύστη ή στον χοληδόχο πόρο.
Οι αιτίες δημιουργίας χολολίθων δεν είναι γνωστές, γι' αυτό και δεν υπάρχουν τρόποι πρόληψης της δημιουργίας τους.
Εάν οι πέτρες αυτές εμποδίζουν τη ροή της χολής προς το έντερο, προκαλούν τη διόγκωση της κύστης, με αποτέλεσμα να εκδηλώνεται:
- Οξύ κοιλιακό άλγος
- Εμετοί
- Δυσπεψία
- Πυρετός (σε κάποιες περιπτώσεις).
Επιπλέον, εάν ο χολόλιθος αποφράξει τον κοινό χοληδόχο πόρο, μπορεί να προκληθεί ίκτερος (κιτρίνισμα του δέρματος) ή παγκρεατίτιδα.
Η ύπαρξη χολολίθων μπορεί να συνοδεύεται από συμπτώματα, αλλά πολλές φορές είναι ασυμπτωματική. Η ασφαλέστερη, πλέον ανώδυνη και οικονομικότερη μέθοδος διάγνωσης είναι το υπερηχογράφημα.
Η χειρουργική αφαίρεση της χοληδόχου κύστης είναι η πλέον κατάλληλη και ασφαλέστερη θεραπεία της χολολιθίασης και δεν προκαλεί καμία διαταραχή της πέψης στους περισσότερους ασθενείς.
Tα παλαιότερα χρόνια η αφαίρεση της χοληδόχου κύστης απαιτούσε μια μεγάλη τομή, παραμονή στο Νοσοκομείο για πολλές ημέρες, και αρκετό πόνο μετά το χειρουργείο. Με την εμφάνιση της επαναστατικής μεθόδου της λαπαροσκόπησης, στις αρχές της δεκαετίας του '90 άλλαξαν τα δεδομένα της χολοκυστεκτομής. Στη μέθοδο αυτή, ένα λαπαροσκόπιο (μικρό τηλεσκόπιο συνδεδεμένο με ειδική κάμερα) εισάγεται μέσω ενός σωλήνα διαμέτρου 5-12 χιλιοστών, και επιτρέπει έτσι στον χειρουργό να βλέπει τα εσωτερικά όργανα του ασθενούς 10 έως 15 φορές μεγαλύτερα απ' ό,τι είναι στην πραγματικότητα.
Ταυτόχρονα εισέρχονται στην κοιλιακή χώρα άλλοι σωλήνες που επιτρέπουν στον χειρουργό να δουλέψει εσωτερικά. Αν κατά την κρίση του χειρουργού χρειαστεί διεγχειρητική χολαγγειογραφία, αυτό μπορεί να γίνει από τις ίδιες τομές.
Όμως, σε πολύ μικρό αριθμό ασθενών, λιγότερο από 1% ( όταν πρόκειται για εξειδικευμένη χειρουργική ομάδα), η μέθοδος αυτή δε μπορεί να εφαρμοστεί, λόγω ειδικών συνθηκών. Η απόφαση για "ανοικτή" επέμβαση έγκειται στην κρίση του χειρουργού πριν ή ακόμη και κατά τη διάρκεια της επέμβασης.